Σχετικά με εμάς

Αναρωτιόμαστε. Ποιο είναι αλήθεια εκείνο το στοιχείο που κρατάει τον κόσμο μας ακόμη όρθιο;

 Κι όσο εμείς αναρωτιόμαστε με ειλικρίνεια, οι καρδιές μας ήδη έχουν δώσει την απάντηση. Η αγάπη μοιάζει να είναι πάντοτε μια σταγόνα παραπάνω από το μίσος. Μια μικρή, μια τόση δα σταγόνα αρκεί, και να, ένας ολόκληρος κόσμος μένει στη θέση του. Το καύσιμο για το ταξίδι στη μαγική αυλή της ζωής δεν είναι το χρήμα. Είναι μια απλή σταγόνα. Πάντοτε έτσι ήταν και πάντοτε έτσι θα είναι. Η γη γυρίζει από αγάπη.

Κι ωστόσο, αυτός ο κόσμος κάνει ακόμη πόλεμο κόντρα στη βασική του αρχή. Ένας κόσμος ενάντια στον ίδιο του τον εαυτό. Τυφλό παιδί που έχασε το δρόμο προς την ενηλικίωση. Και φοβάται, και διαχωρίζεται, και εκμεταλλεύεται, και επιβάλλεται, και ζηλεύει, και εξουσιάζει, και σκοτώνει νόμιμα, και σκοτώνει παράνομα, και παραμένει άπληστο, και παραμένει φοβισμένο και κλαίει ανήμπορο. Και θέλει να κάνει ένα βήμα, αλλά δεν ξέρει πώς.

Μια χούφτα άνθρωποι, διαφορετικοί μεταξύ μας, και όμοιοι σαν τις σταγόνες της αγάπης, μαζευτήκαμε για να τολμήσουμε ακριβώς αυτό. Να κάνουμε ένα βήμα. Να πιάσουμε δουλειά στα χαλάσματα. Και να συμπορευτούμε με τον διαφορετικό εαυτό μας και με όλους όσους αγκομαχούν στο περιθώριο. Ένα περιθώριο που, πέρα από ιδεολογίες και βαθυστόχαστες αναλύσεις, ξέρουμε καλά πώς δημιουργήθηκε. Χρειάστηκε πολύς διαχωρισμός για να φτάσουμε μέχρι εδώ. 

Δεν είμαι γυναίκα, δεν είμαι άντρας, δεν είμαι μετανάστης, δεν είμαι μαύρος, δεν είμαι Τούρκος, δεν είμαι Αλβανός, δεν είμαι φτωχός, δεν είμαι πλούσιος, δεν είμαι εργάτης, δεν είμαι αστός, δεν είμαι κόκκινος, δεν είμαι πράσινος, δεν είμαι μπλε, δεν είμαι φασίστας, δεν είμαι αστυνομικός, δεν είμαι αναρχικός. Δεν είμαι… Αντί, είμαι όλα.

Μια χούφτα άνθρωποι μαζευτήκαμε για να απορροφήσουμε το διαχωρισμό, κι ας ξέρουμε ότι ο πόλεμος μαίνεται. Μαζευτήκαμε για να στηρίξουμε αυτούς που κάθε πόλεμος και κάθε κρίση πετάει στο περιθώριο. Να στηρίξουμε αυτούς που δεν τους παρέχεται καν η δυνατότητα να στηρίξουν έστω και υποτυπωδώς τον εαυτό τους. Πέρα από ιδεολογίες, επειδή τις βαρεθήκαμε, κι επειδή απέτυχαν ανεξαιρέτως. Πέρα από χρήματα, την κορωνίδα αυτής της αποτυχίας. Με μοναδικό μας όπλο μια ζωτική και κρυστάλλινη διαθεσιμότητα. Είμαστε εδώ ο ένας για τον άλλο. Κι όποιος δεν το γνωρίζει αυτό συμμετέχει, παθητικά ή ενεργητικά, στη δημιουργία τεχνητών στην πραγματικότητα κρίσεων. Δεν είμαστε εναντίον αυτών που δεν το γνωρίζουν, είμαστε απλώς υπέρ όλων. Κι όποιος είναι υπέρ όλων, είναι αρχικά και πάντα υπέρ αυτών που έχουν περισσότερη ανάγκη.
Μια χούφτα άνθρωποι επιχειρούμε να συμπορευτούμε με τους αστερίσκους της ιστορίας, με τα λεπτά της γράμματα σε ένα περιθώριο αόρατο, με τους ίδιους μας τους εαυτούς. Με τον άστεγο, τον άνεργο, τον ξένο, το παιδί στα φανάρια, την κακοποιημένη μητέρα, αυτόν που την κακοποίησε. Επιχειρούμε να συναντηθούμε εκεί, στα όρια τα όμορα, τα δίπλα. Όχι ως σωτήρες, ούτε από ενοχή. Με τη βαθιά επίγνωση ότι όσο το περιθώριο υπάρχει έξω μας, υπάρχει και μέσα μας.

Ψυχοθεραπευτές, ψυχολόγοι, ψυχίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί, σύμβουλοι ψυχικής υγείας σε μια απόπειρα να σπάσουμε τους ρόλους. Σε μια απόπειρα να προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας, τη γνώση και την εμπειρία που αποκτήσαμε στη διαφορετική για τον καθένα μας διαδρομή, στη διάθεση όλων όσων δε θα τολμούσαν ούτε καν να σκεφτούν την πρόσβαση σε τέτοιου είδους υπηρεσίες.

Όχι ως ειδικοί. Περισσότερο ως κάποιοι και κάποιες που διατίθενται να δέσουν ένα σπασμένο κόκαλο. Δε μετράει η γνώση εδώ, παρότι διατηρεί την αξία της. Μετράει μόνο εκείνη η παραπανίσια σταγόνα. Η ψυχική υγεία δεν είναι είδος πολυτελείας. Είναι ψωμί και νερό. Είναι για όλους.
Έχουμε να μάθουμε πολλά και όσα ξέρουμε τα μαθαίνουμε κάθε μέρα από την αρχή. Ας μετρηθούμε λοιπόν κι ας παίξουμε το παιχνίδι. Με χαρά ήσυχη και ζωηρή και σοβαρή μαζί. Ούτε κι αυτή είναι αγαθό πολυτελείας. Είναι ψωμί και νερό. Είναι για όλους. Μόνο έτσι ο κόσμος θα πάψει να φοβάται τη μέρα της τελικής και κάθε μικρής ή μεγαλύτερης κρίσης. Όταν θα μάθει πώς να γυρίζει για όλους.

Κάθε φορά που οι «κρίσεις» στριμώχνουν την αγάπη στη γωνία, αυτή βρίσκει πάντα την έξοδο κινδύνου. Ας γίνουμε αυτή η έξοδος. Η αγάπη είναι τέχνη, κι όπως κάθε τέτοια ζει από την έμπνευση. Και για μας έμπνευση δεν είναι το καινούργιο, είναι το αληθινό. Αληθινούς δρόμους ψάχνουμε, που δεν είναι σπαρμένοι με μίσος, ούτε με χρήμα, ούτε με φθόνο, ούτε με ψεύτικες εικόνες, ούτε με διαχωρισμό, ούτε με ιδεολογία, ούτε με πόνο, ούτε με φόβο. Είναι καθαροί και ξάστεροι. Σαν ουρανοί. Κι ας είναι και παλιοί, ας είναι και καινούργιοι.
Αυτό το στοίχημα δεν εξαρτάται από το αποτέλεσμα, εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα. Οι πιθανότητες είναι σε κάθε περίπτωση με το μέρος μας. 

Και τα ερωτήματα συνεχίζονται όμορφα. Κι η καρδιά μας συνεχίζει κι αυτή ν’ απαντά. Πού θα συναντιόμαστε; Ο πρώτος χώρος που γνωρίζουμε με σιγουριά είμαστε εμείς. Κι αυτό το χώρο μπορούμε επιτέλους να τον κάνουμε ό,τι θέλουμε, όπως θέλουμε, με όποιο τρόπο θέλουμε. Μπορούμε επιτέλους να τον προσφέρουμε. Είμαστε έτοιμοι. Εδώ η βασική αξία δεν είναι το χρήμα. Εδώ το χρήμα δεν υπάρχει καν. Εδώ υπάρχει μόνο το πλούσιο δυναμικό της καθεμιάς και του καθενός από εμάς. Κι αυτό το δυναμικό δεν είναι διαπραγματεύσιμο, δεν περισσεύει.

Προσφέροντάς το, βλέπουμε ότι το έχουμε. Θέλουμε να δημιουργήσουμε εκείνο το χώρο μέσα στον οποίο θα μαθαίνουμε διαρκώς πώς ν’ ανθίζουμε τις ποιότητές μας. Κι αυτή η μαθητεία είναι ατέλειωτη. Όποιος ξέρει από λουλούδια, ξέρει κι από πότισμα. Κι όποιος ξέρει από πότισμα, ξέρει από σκληρή δουλειά. Χρειάζεται πολλή δουλειά για να γίνουν τα χωράφια της ανάγκης εύφορη γη.

Μερικά ποτιστήρια κρατάμε στα χέρια, που μπορεί να μην είναι αρκετά, είναι όμως αρχικά. Τα βάζουμε πρώτοι και θα φροντίζουμε να τα κρατάμε πάντα γεμάτα. Κι όποιος θέλει να έρθει κοντά μας, μπορεί να φέρει ό,τι έχει. Το δικό του ποτιστήρι, τα δικά του εργαλεία, τη δική του παρουσία, τη δική του ανάγκη. Εδώ τίποτα δεν είναι ανταλλάξιμο, τίποτα δεν είναι χρωστούμενο. Ο καθένας βάζει απλώς στο τραπέζι ό,τι έχει στις τσέπες του. Όποτε θέλει, όποτε έχει. Εδώ όλα έχουν την ίδια αξία, αφού το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο. Τι θα ήταν το ποτιστήρι χωρίς τα λουλούδια; Τι θα ήταν το νερό χωρίς την ξηρασία;

Εδώ δεν υπάρχει ασθενής και θεραπευτής, υπάρχει η θεραπεία. 

Και για να συμβεί αυτή, χρειαζόμαστε όλοι.

Εσύ είσαι εγώ κι εγώ είμαι εσύ. Ο διαχωρισμός είναι ψευδαίσθηση. Κι όποιος δεν το γνωρίζει ούτε αυτό, απλώς συνεχίζει να κουτουλάει το κεφάλι του στον τοίχο και να ματώνει ακατάσχετα. Βασιλιάς ή ζητιάνος, το αίμα που τρέχει είναι το ίδιο.

Μόνο ό,τι δίνω είναι δικό μου. Και μόνο δίνοντάς το, βλέπω ό,τι το έχω. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο δώρο απ’ αυτό. Το δώρο δεν είναι αυτό που δίνω, το δώρο είναι ότι εσύ το παίρνεις. Αυτή είναι η βασική αρχή κάθε φιλοξενίας. Κι εδώ είμαστε όλοι οικοδεσπότες και φιλοξενούμενοι.

Αν θέλω να πάρω, σου κάνω δώρο. Αν θέλω να δώσω, μου κάνεις δώρο. Είναι οι δύο όψεις του ίδιου πάντα νομίσματος.

Όποιος λοιπόν θέλει να δώσει, θα δώσει. Όποιος χρειάζεται να πάρει, θα πάρει.

Εμείς προσφέρουμε τους εαυτούς μας. Κι όλοι ανεξαιρέτως έχουν έναν εαυτό να προσφέρουν. Το μοναδικό μας όριο είναι η αγάπη. Και τα όρια μας θα τα βάζουμε κι αυτά με αγάπη. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε, με όσες δυνάμεις έχουμε.

Κι εμείς φοβόμαστε, κι εμείς έχουμε ανάγκη. Όμως κάποιοι άλλοι έχουν περισσότερη. Θα ξεκινήσουμε μ’ αυτούς. Οι λόγοι είναι προφανώς πρακτικοί. Αν για παράδειγμα κάποιος αφήσει στο τραπέζι μια κανάτα με νερό, κι εσύ είσαι εξαντλημένος από τη δίψα, ενώ εγώ όχι, το λιγότερο που μπορώ να κάνω είναι να σου βάλω ένα ποτήρι να πιεις. Κι όταν πιεις και ξεδιψάσεις, θα γεμίσεις εσύ το επόμενο ποτήρι. Δε σου πρόσφερα εγώ κάτι. Σε μένα δε χρωστάς τίποτα. Όπως κι εσένα δε σου χρωστάει κανείς τίποτα. Το νερό μας ξεδίψασε όλους.

Η αγάπη δεν είναι μέσα μας, εμείς είμαστε μέσα της. Είμαστε τα εργαλεία της. Και μόνο ο ένας μέσα από τον άλλο μπορούμε να μάθουμε όσα έχει να μας διδάξει.

Το πρώτο καύσιμο της αγάπης είναι λοιπόν το νερό. Θα βρούμε κι άλλα. Να, για παράδειγμα, είναι και το ψωμί. Είμαστε ακόμα στα βασικά. Και το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να μάθουμε να ζυμώνουμε, μήπως έτσι καταφέρουμε να πάμε παρακάτω. Μήπως καταφέρουμε να κάνουμε την πολυτέλεια βασικό είδος για όλους μας. Η ελευθερία ξεκινά εκεί που σταματά η ανάγκη. Κι η ανάγκη σταματά όταν έστω κι ένας από μας καταφέρει να πει «αναλαμβάνω την ευθύνη». Πώς αλλιώς; Σημασία δεν έχει ποιος το λέει, ποιος το γράφει, ποιος το διαβάζει, ποιος το ζωγραφίζει. Σημασία έχει ποιος το κάνει αυτό που λέει, αυτό που γράφει, αυτό που διαβάζει, αυτό που ζωγραφίζει. Σημασία έχει ποιος το κάνει. Μόνο έτσι μαθαίνουν οι άνθρωποι να δρουν ελεύθερα και με δική τους απόφαση, στο δικό τους χρόνο. Όταν κάποιος τους δείξει ότι γίνεται.

Επειδή γίνεται.

Σ’ αυτό το χώρο θα συναντιόμαστε.

Στο χώρο όπου όλα είναι εφικτά.

Επειδή είναι.

Συν-Ύπαρξη